با جاي زخم بخيه روي پوست چه بايد کرد؟

نویسنده : دکتر شکيلا نيکنام




بيني‌تان را جراحي کرده‌ايد و از جاي بخيه روي صورت‌تان شاکي هستيد؟ بد نيست بدانيد که دانشمندان چسب‌هايي ساخته‌اند که با آن اصلا نيازي به بخيه پس از جراحي پلاستيک نيست. محققان ژاپني موفق به ساخت نانوماده‌ زيست‌‌سازگاري شده‌اند که بدون نياز به بخيه به ترميم محل برش عمل جراحي کمک مي‌کند. بر اساس اظهارات آنها استفاده از نانوپوشش‌‌هاي مبتني بر پلي‌‌استري كه روي بخيه‌‌هاي محل جراحي استفاده شده‌ است، در موش‌ها سبب شده تا اثري از آثار بخيه روي پوست آنها باقي نماند.
مدير اين پروژه ژاپني، شين‌جي‌تاکي‌کا از دانشگاه واسي دا در توکيو، مي‌‌گويد: «ممکن است در آينده با استفاده از اين نوارچسب‌‌هاي نانويي ديگر به بخيه زدن ناحيه‌ برش‌شده نيازي نباشد. با استفاده از اين روش، عمل جراحي ساده‌‌تر و در زمان کوتاه‌‌تري انجام خواهد شد و بعد از عمل جراحي، اسکار (جاي زخم) ايجاد نمي‌‌شود. از اين روش به‌‌ويژه در جراحي‌‌هاي پلاستيک و مواردي استفاده مي‌شود که بيماران نگران باقي ماندن آثار جراحي روي پوست هستند.اسکارها (جاي زخم) ممکن است خارجي و قابل رويت و نازيبا باشند و يا به‌‌‌صورت داخلي و همراه با درد و چسبندگي باشند، از اين رو استفاده از اين نوع مواد مي‌‌تواند مانع از ايجاد موارد فوق شود. در آزمايش‌هاي انجام‌‌شده روي شکم موش‌‌هايي که به روش سنتي بخيه زده شده بودند، بعد از يک هفته علايم چسبندگي ديده شد، در حالي كه با استفاده از روش جديد، نه تنها چسبندگي ايجاد نشد بلکه ايجاد اسکار به حداقل رسيد.

فرآيند ساخت ورقه نانويي

ويليام چن، مهندس زيست‌‌‌پزشکي و داروساز در دانشگاه استوني بروک در نيويورک، مي‌‌گويد: فيلم «غشاء پلي‌ال‌اسيد‌لاستيک» با اين روش کاملاً الاستيک، سازگار و داراي خصوصيت چسبندگي است.» او اشاره مي‌کند که در آناليز کلاژن عمقي (دسته‌‌هاي کلاژني که بافت اسکار را تشکيل مي‌‌دهند) لازم است تا کيفيت درمان زخم تاييد شود. بر اساس اظهارات تاکي‌کا، حداقل سه سال طول مي‌‌کشد تا پروژه وارد مرحله‌ي آزمايش‌هاي کلينيکي شود اما او گمان مي‌‌کند که کاربردهاي وسيعي مانند ترميم بافتي، بي‌‌حرکتي داروها و آزادسازي مواد براي مراقبت‌‌هاي پس از انجام عمل جراحي براي اين ماده وجود دارد. او مي‌‌گويد: «اگر از 100 دکتر در مورد کاربردهاي اين ماده سوال کنيد، هر يک ايده‌‌هاي منحصربه‌‌فردي را پيشنهاد خواهند كرد.» چن نگران اين موضوع است که نتايج آزمايش روي موش‌‌ها با نتايج آزمايش روي انسان يکسان نباشد. در مدل موش، ميزان کشش بافت در هنگام کنار هم نگه داشتن لبه‌‌هاي بريدگي کم است و ممکن است ميزان کشش بافتي بيشتر در حيوانات بزرگ‌تر، مشکلاتي را به همراه داشته باشد.

ترميم جاي زخم

وقتي‌ پوست‌ شما صدمه‌ مي‌بيند، چه‌ به‌ صورت‌ تصادفي‌ و چه‌ به‌ صورت‌ برنامه‌ريزي‌ شده‌ (براي مثال،‌ طي‌ يك‌ عمل‌ جراحي) روي‌ پوست‌ شما طي‌ مراحل‌ درمان‌ جاي‌ زخم‌ ايجاد مي‌شود كه‌ ممكن‌ است‌ براي‌ مدت‌ها روي‌ پوست‌ باقي‌ بماند. خيلي‌ از مردم‌ معتقدند كه‌ استفاده‌ از كرم‌هاي‌ محتوي‌ ويتامين‌ E و يا مصرف‌ خوراكي‌ از ويتامين‌ Eبه‌ بهبود زخم سرعت‌ مي‌بخشد و آثار زخم‌ را روي‌ پوست‌ شما كمتر مي‌كند. مواد غذايي‌ كه‌ حاوي‌ مقدار قابل‌ توجهي‌ ويتامين‌ Eهستند عبارتند از: گندم، تنقلات‌ (به‌ خصوص‌ بادام‌ زميني)، روغن سبزي‌ها، تخم‌مرغ، سبزي‌ها‌يي كه‌ برگ‌ تيره‌ دارند مانند اسفناج... بعضي‌ از سياهپوستان‌ نيز به‌ دليل‌ جلوگيري‌ از ضخيم‌ شدن‌ و برآمده‌ شدن‌ زخم‌ از روغن‌ نارگيل‌ استفاده‌ مي‌كنند. زخم‌هايي‌ كه‌ از آنها مراقبت‌هاي‌ لازم‌ صورت‌ گرفته‌ باشد به‌ تدريج‌ وضوح‌ خود را از دست‌ مي‌دهند.
اگر زخم‌ شما بعد از مدت‌ طولاني‌ هنوز مشخص‌ و واضح است، مي‌توانيد به‌ سادگي‌ به‌ وسيله‌ بعضي‌ از لوازم‌ آرايشي‌ كه‌ در داروخانه‌ها موجود است‌ آن‌ را پنهان‌ كنيد. پزشكان‌ معمولاً‌ از ژل‌هاي‌ سيليكان‌ استفاده‌ مي‌كنند كه‌ اين‌ ژل‌ها براي‌ چند‌ سال‌ باعث‌ فشردگي، نرم‌ شدن‌ و تا حد امكان‌ محو شدن‌ جاي‌ زخم‌ شما مي‌شوند. اين‌ ژل‌ها امروزه‌ در داروخانه‌ها در دسترس‌ هستند. راه‌هاي‌ ديگري‌ نيز براي‌ محو كردن‌ اثرات‌ زخم‌ وجود دارد كه‌ براي‌ استفاده‌ از آنها بهتر است‌ به‌ پزشك‌ مراجعه‌ نماييد.

با جاي زخم بخيه چه‌کار کنيم؟

پوست، عضو زنده بدن است كه داراي چند لايه است. بالاترين لايه پوست اپيدرم است كه از سلول‌هاي مرده پوست تشكيل شده و سطح پوست را مي‌سازد. هر فرد سالم در هر دقيقه حدود 30 هزار سلول پوست مرده‌اش مي‌ريزد. با اين حال سلول‌هاي پوست زنده به‌طور مداوم در قسمت زيرين اپيدرم توليد شده و جاي سلول‌هاي مرده را مي‌گيرند. منظور از لايه زير اپيدرم، درم است كه حاوي عروق خوني، اعصاب و لايه چربي است. به دليل اين پويايي هرگاه زخمي روي پوست ايجاد شود، ترميم مي‌شود و جاي زخم يا اسكار از بين مي‌رود اما بسته به نظر جراحان پلاستيك، درمان اسكار طيف وسيعي دارد و شامل اقدامات غيرجراحي و جراحي است كه همه اين اقدامات در جهت بهبود ظاهر اسكار انجام مي‌شود. بعضي بيماران به عمل‌هاي جراحي متعدد نياز دارند كه به‌طور معمول اين اقدامات وقتي صورت مي‌گيرد كه درمان دارويي يا موارد غيرجراحي پاسخگو نباشد. در اين موارد جراح به وسيله يك عمل جراحي زخم يا اسكار را بر مي‌دارد و در واقع با برداشتن آن بافت، اندازه اسكار كوچك‌تر مي‌شود و گاهي اوقات اسكارهاي بزرگي را كه ناشي از تصادفات يا سوختگي هستند و بسيار بدشكل شده‌اند، با استفاده از پيوند يا گرافت پوستي يا پوست مصنوعي درمان مي‌كند. استفاده از پوست مصنوعي كه با تاييد وزارت غذا و داروي آمريكا از آوريل 2002 به كار گرفته شده‌اند، براي اسكارهاي بدشكل ناشي از سوختگي كاربرد دارد. اين پوست مصنوعي شامل دو لايه است كه به‌طور معمول لايه زيرين از كلاژن گاوي و لايه رويي از جنس سيليكون است. براي استفاده از آن بايد ابتدا بافت اسكار را برداشت و پوست مصنوعي را جايگزين كرد.
روش ديگر كاربرد ليزر و درم ابريژن است كه به‌طور معمول براي اسكارهاي كوچك مانند اسكار ناشي از آكنه و يا اسكارهاي برآمده يا فرورفته كاربرد دارد. با اين روش، لايه بالايي پوست يا اپيدرم برداشته مي‌شود. ليزرهايي كه به‌طور معمول براي رفع اسكار استفاده مي‌شود، اغلب ليزرهاي دي‌اكسيد كربن و اربيوم ياك است كه اپيدرم را بر مي‌دارد و لايه‌هاي زيرين را محكم‌تر مي‌كند. برخي از اسكارها به حالت برآمده هستند كه آنها را كلوييد مي‌ناميم كه آنها هم با نوعي ليزر PDL درمان مي‌شوند. ليزر اغلب موجب تورم يا قرمزي موقت پوست مي‌شود و در 33 تا 85 درصد موارد مي‌تواند تغيير رنگ در پوست ايجاد كند كه البته اين خطر در افراد با پوست تيره بيشتر است.
منبع:www.salamat.com